KISACA ARKEOLOJİNİN TANIMI VE KAPSAMI
En basit tanımıyla “kazı bilimi” olarak bilinen arkeoloji aslında tamamen “insan”dır. Çünkü arkeoloji; insan elinden çıkmış toprak altında, üstünde ve su altındaki maddi kalıntıları araştıran bir bilimdir.
Arkeoloji ve maddi kelimelerini birlikte kullanırken maalesef ki çekiniyoruz. Ülkemizde arkeoloji “gömücülük, definecilik ve mezarcılık”gibi tabirlerle tanımlansa da dediğimiz gibi insan elinden çıkan unsurları inceleyen yani aslında insanın dokunduğu/yaptığı her şeyi kapsayan bir bilimdir. Bahsettiğimiz tanımdaki maddi kelimesi ise burada kullanım olarak aslında “somut” anlamı taşımaktadır.
Bir bilimdir demiştik lakin düzeltmek gerekirse birçok bilimi içine alan ve diğer bilimlerle etkileşim içinde olan bir bilimdir demek daha doğru olur. Çünkü arkeoloji insanların; nasıl organize olduklarını, çevre şartlarını, inançlarını, yeme içme ve diğer temel ihtiyaçların nasıl karşılandığını, neler yarattıklarını, nasıl ticaret yaptıklarını ve nasıl iletişim kurdukları gibi çeşitli bir sürü şeyi inceler. Bu incelemeler yapılırken tarih, coğrafya, psikoloji, hukuk, sosyoloji, felsefe, kimya, biyoloji, antropoloji, nümizmatik, filoloji, heraldik, topoğrafya, klimatoloji gibi sayılabilecek birçok bilimle iç içedir. Bu bilimlerden yardım alırken aslında bütün insanlığa ve bütün bilimlere elde edilen bilgi birikimleriyle gelişme sağlamıştır. Evimizdeki yemek tabağımızın bugünki halini bile arkeoloji sayesinde elde etmiş bulunmaktayız. Kullanılan baharatların, giyilen kıyafetlerin, günümüz ahlaki ve yazılı yasalarının, ölü gömme adetlerinin, mimari yapılarının, yapılan sanatsal faaliyetlerin ve misafir ağırlama, savaş taktikleri gibi birçok kültürün-kültürlerin bugünki halinde arkeoloji önemli rol oynamaktadır. Çünkü kültür de tam anlamıyla tanımlanması çok zor olsa bile insanla doğrudan ilişkilidir. Tıpkı arkeoloji gibi…
M.SEVİNDİK
Arkeoloji ve maddi kelimelerini birlikte kullanırken maalesef ki çekiniyoruz. Ülkemizde arkeoloji “gömücülük, definecilik ve mezarcılık”gibi tabirlerle tanımlansa da dediğimiz gibi insan elinden çıkan unsurları inceleyen yani aslında insanın dokunduğu/yaptığı her şeyi kapsayan bir bilimdir. Bahsettiğimiz tanımdaki maddi kelimesi ise burada kullanım olarak aslında “somut” anlamı taşımaktadır.
Bir bilimdir demiştik lakin düzeltmek gerekirse birçok bilimi içine alan ve diğer bilimlerle etkileşim içinde olan bir bilimdir demek daha doğru olur. Çünkü arkeoloji insanların; nasıl organize olduklarını, çevre şartlarını, inançlarını, yeme içme ve diğer temel ihtiyaçların nasıl karşılandığını, neler yarattıklarını, nasıl ticaret yaptıklarını ve nasıl iletişim kurdukları gibi çeşitli bir sürü şeyi inceler. Bu incelemeler yapılırken tarih, coğrafya, psikoloji, hukuk, sosyoloji, felsefe, kimya, biyoloji, antropoloji, nümizmatik, filoloji, heraldik, topoğrafya, klimatoloji gibi sayılabilecek birçok bilimle iç içedir. Bu bilimlerden yardım alırken aslında bütün insanlığa ve bütün bilimlere elde edilen bilgi birikimleriyle gelişme sağlamıştır. Evimizdeki yemek tabağımızın bugünki halini bile arkeoloji sayesinde elde etmiş bulunmaktayız. Kullanılan baharatların, giyilen kıyafetlerin, günümüz ahlaki ve yazılı yasalarının, ölü gömme adetlerinin, mimari yapılarının, yapılan sanatsal faaliyetlerin ve misafir ağırlama, savaş taktikleri gibi birçok kültürün-kültürlerin bugünki halinde arkeoloji önemli rol oynamaktadır. Çünkü kültür de tam anlamıyla tanımlanması çok zor olsa bile insanla doğrudan ilişkilidir. Tıpkı arkeoloji gibi…
 |
| “Bir vatanın sahibi olmanın yolu, o topraklarda yaşanmış tarihi olayları bilmek, doğmuş uygarlıkları tanıma ve sahip olmaktan geçer.” Mustafa Kemal ATATÜRK |
Yorumlar
Yorum Gönder